Dziś jest Wtorek, 16 kwietnia 2024
Czytania
Gazeta parafialna

Historia

Ignacy Krasicki

Nikodem Kowalski
Ignacy Krasicki (1735-1801)

Poeta, prozaik, publicysta, komediopisarz, najwybitniejszy przedstawiciel literatury polskiego Oświecenia. Urodził się w dniu 3 lutego 1735 roku w Dubiecku. Pierwsze nauki rozpoczął w kolegium jezuickim we Lwowie oraz w seminarium duchownym w Warszawie w latach 1751-1754, gdzie zetknął się z prekursorami literatury doby oświecenia. Związał się wówczas ze stronnictwem republikanów, co zaowocało kolejnymi studiami w Rzymie w latach 1759-1761. Po powrocie włączył się aktywnie w politykę "republikanów" w obliczu nowej elekcji. Po śmierci króla Augusta III otrzymał funkcję sekretarza prymasa W.Łubieńskiego, który w tym czasie pełnił rolę interrexa. Po elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, szybko znalazł uznanie w oczach nowego monarchy stając się jednocześnie jednym z najbliższych jego współpracowników. Wspierał nowego króla w jego pracach kulturalnych i oświatowych. Od 1765r. został przewodniczącym deputatów duchownych trybunału małopolskiego w Lublinie i Lwowie. W dniu 31grudnia 1766r. został konsekrowany na biskupa warmińskiego. Od tej chwili ze względu na liczne obowiązki coraz mniej uczestniczył w obiadach czwartkowych organizowanych przez króla. Od chwili, kiedy Warmia znalazła się po pierwszym rozbiorze naszego kraju w granicach państwa pruskiego, nadal utrzymywał bardzo ożywioną korespondencję z królem polskim. W tym też okresie jego utwory były wydawane w warszawskiej oficynie wydawniczej Grolla. Od tej chwili osiadł w Lidzbarku Warmińskim, który był stolicą biskupstwa, z którego stworzył duży ośrodek kulturalny. To właśnie tutaj gromadził liczny księgozbiór, obrazy, medale i liczne sztychy. Nie brakowało mu w tym czasie kłopotów finansowych związanych z ograniczeniem przez władze pruskie jego dochodów. Na lata 1775-1786 przypada okres jego ożywionej działalności literackiej i największy rozkwit jego talentu. W 1775r., wyszły drukiem: "Myszeida", "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki", "Pana Podstolego" /1784 część II /, w 1779r. "Bajki i przypowieści", "Satyry" oraz "Antymonachomachia" 1780r., "Wojna chocimska" oraz trzy spośród 7 komedii pisanych dla teatru lidzbarskiego. Dorobek poetycki Krasickiego obejmuje ponadto wiersze okolicznościowe drukowane w "Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych", które później znalazły się w "Myszeidzie". Służąc swą twórczością dziełu stanisławowskiej reformy w życiu politycznym Krasicki w obliczu konfederacji barskiej nie zajął zdecydowanego stanowiska co doprowadziło do chwilowego ochłodzenia stosunków z królem. Tuż przed trzecim rozbiorem Polski w 1795r., został desygnowany na stanowisko arcybiskupa gnieźnieńskiego.

Uderzającą cechą dorobku Ignacego Krasickiego jest jego różnorodność gatunkowa: liryka, bajki, satyry, listy poetyckie, poematy heroikomiczne, epos historyczny, komedie, proza publicystyczna, powieści, powiastki filozoficzne, dzieła historyczne, żywoty na wzór starożytnych, a także encyklopedia i uzupełnienia do herbarza. Twórczość Ignacego Krasickiego odegrała ważną rolę w odrodzeniu literatury polskiej w dobie stanisławowskiej. Podstawowe cechy jego talentu to bystrość i precyzja języka, który mistrzowsko zamyka w sobie ważkie treści w aforystycznym skrócie, oraz w operowaniu dowcipem, ironią i kpiną oraz parodią. Te cechy podbudowane nieprzeciętną inteligencją oraz kulturą umysłową i artystyczną znakomicie przystawały do przyjętej przez poetę koncepcji literatury jako narzędzia społecznej edukacji. Jako pisarz I.Krasicki był również wychowawcą. W jego postawie i programie znalazły odbicie słabości charakterystyczne dla obozu królewskiego, dzielił więc z otoczeniem Stanisława Augusta Poniatowskiego jego złudzenia i gorzkie rozczarowania. Przyczynił się również walnie do założenia Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie. Zmarł 14 lutego 1801r. w Berlinie a pochowany został w kościele Św.Jadwigi. Dzięki staraniom Juliana Ursyna Niemcewicza zwłoki sprowadzono w 1829r. do kraju i złożono w gnieźnieńskiej katedrze. Rada Miasta Poznania dla uczczenia jego pamięci nazwała jego imieniem jedną z ulic Osiedla Świerczewo.


Przeczytano 15167 razy

28, (1) 2004 - Czas MARYJNY



Copyright 2003-2024 © Kongregacja Oratorium Św. Filipa Neri i parafia pw. NMP Matki Kościoła w Poznaniu
stat4u
Kalendarz
Czytania
Kongregacja Oratorium Św. Filipa Neri - Poznań