Today is Thursday, 28 March 2024
Lection
Gazeta parafialna

Varieties

Co wiesz o Kamerunie?

Przemysław Matusik

Kamerun leży nad Zatoką Gwinejską, tam akurat, gdzie wybrzeże afrykańskie skręca niemal pod kątem 90 stopni na południe. Na straży kameruńskiego wybrzeża stoi - wznoszący się z przybrzeżnej niziny niczym nadmorska twierdza - wulkaniczny masyw góry Kamerun, osiągającej aż 4070 m wysokości. Zbocza góry Kamerun należą do najbardziej deszczowych miejsc świata: o ile w Polsce największa ilość opadów wynosi ponad 1200 mm rocznie, a u nas w Wielkopolsce ok. 450 mm, o tyle tam ilość opadów osiąga 10 000 mm! Na południe od masywu Kamerunu wpada do Zatoki Gwinejskiej rzeka Sanago, przecinająca kraj niemal na połowę, z zachodu na wschód. Rzeka płynie wśród płaskowyżu, który na północnej jej stronie, w paśmie Adamawa, osiąga nawet do 2 tys. metrów npm. Płaskowyż ten opada stopniowo w kierunku północnym otwierając się ku kotlinie prowadzącej nad jezioro Czad. Tu wilgotny klimat równikowy charakterystyczny dla sporej części Kamerunu zmienia się na suchy, zaś pokrywający 52% powierzchni kraju las równikowy przechodzi na północy w urozmaiconą akacjowymi zagajnikami sawannę.

Południe kraju zamieszkują ludy Bantu, wśród których najważniejszą rolę odegrało prężne plemię Duala, od którego pochodzi nazwa jednego z głównych miast Kamerunu. Tam również, w ostępach tropikalnej puszczy, żyją do dziś Pigmeje. Na zachodzie Kamerunu mieszkają głównie spokrewnione z Bantu ludy Fana, natomiast na północy Haussa, którzy w XIX wieku podbici zostali przez somalijskich Fulan (Fulbe), wyznających islam i przez długie lata zachowujących pozycję społeczności panującej. Pierwszymi Europejczykami. którzy w końcu XV wieku pojawili się na wybrzeżach Kamerunu byli Portugalczycy. Zjawiwszy się u ujścia rzeki Wuri nazwali ją Rio dos Camaroes - rzeka krewetek, co następnie nadało nazwę całemu krajowi. Wilgotny, malaryczny, zabójczy dla Europejczyków klimat Kamerunu, występowanie muchy tse-tse a także niemożność podróżowania rzekami (progi wodne), skutecznie odstraszały europejskich przybyszów, którzy woleli raczej handlować z Dualami czy Bakoko, niż się tu osiedlać.

Dopiero w latach osiemdziesiątych XIX wieku Kamerun stał się łakomym kąskiem dla Niemców, którzy gorączkowo rozglądali się za niezajętymi jeszcze terenami Afryki. Pierwsze traktaty z wodzami Dualów podpisane zostały przez Niemców w roku 1884; w tymże roku doszło do zatargu dyplomatycznego z Anglikami, którzy widząc, co się święci, rozpoczęli z Niemcami wyścig o kameruńskie terytoria. Na czele angielskiej ekspedycji badawczej stał wówczas Polak, Stefan Szolc - Rogoziński, który m.in. w 1884 r. zdobył szczyt góry Kamerun. Aktywność Rogozińskiego była dla Niemców na tyle irytująca, że nawet kanclerz Otto von Bismarck poświęcił jej uwagę w jednym ze swych wystąpień w Reichstagu (10 I 1885). Powiedział, wtedy, że gdy tylko Rzesza Niemiecka ma gdziekolwiek na świecie jakieś kłopoty, trzeba tam zawsze "szukać Polaków" - "cherchez les Polonais". Ostatecznie sporne z Anglikami sprawy załatwiono odpowiednimi ustaleniami traktatowymi. Gorzej było z niepokorną ludnością tubylczą. Jej opór na wybrzeżu łamały karne ekspedycje niemieckiej marynarki palące bez pardonu oporne wioski. Trudniej było opanować niedostępne wyżyny masywu góry Kamerun: tu jeszcze w 1891 r. plemię Kpo zadało niemieckiej ekspedycji wojskowej ciężką klęskę. Również nie bez oporu przyszło opanowanie północnego Kamerunu, rządzonego przez bitnych fulańskich wojowników. Tu dopiero w 1902 r. bezwzględni oficerowie Dominik i Kramer na czele 80 uzbrojonych w karabiny maszynowe żołnierzy zdołali zadać miażdżącą klęskę wielotysięcznym wojskom opancerzonych jeźdźców i łuczników emira Jola.

W czasie I wojny światowej Kamerun stał się widownią zaciekłych walk między Niemcami a Anglikami i Francuzami. Ostatni punkt niemieckiego oporu, Mora, padł w lutym 1916 roku po półtorarocznym oblężeniu, w którym 10 żołnierzy niemieckich wspieranych było przez 91 czarnych "askarisów". Po I wojnie Kamerun stał się terytorium powierniczym Ligi Narodów. Z jej ramienia Kamerunem Wschodnim (90% kraju) zarządzała Francja, Kamerunem Zachodnim - Wielka Brytania. Po n wojnie system ten został utrzymany, tyle tylko, że Kamerun stał się terytorium powierniczym ONZ. Rozwijający się po wojnie ruch niepodległościowy doprowadził do tego, iż w 1959 r. niepodległość uzyskała francuska część Kamerunu. Dwa lata później referendum w brytyjskiej części Kamerunu zadecydowało o połączenia go z niepodległym Kamerunem, z tym, że część terytorium brytyjskiego przyłączona została do Nigerii.

Dziś ponad 12-milionowy Kamerun (ze stolicą w Jaunde) jest jednym z najlepiej rozwijających się państw afrykańskich. Prócz tradycyjnego rolnictwa i gospodarki leśnej (pozyskiwanie m.in. mahoniu i hebanu) dobrze rozwija się wydobycie ropy naftowej u wybrzeży Kamerunu oraz innych złóż, przede wszystkim gazu ziemnego, rudy żelaza i boksytów. Co do sytuacji religijnej aż 40% mieszkańców stanowią animiści, a 20% - muzułmanie. Stosunkowo dużą grupę religijną tworzą katolicy - 21% , przy 15% protestantów.


Read 10284 times

07, (2) 1998 - Boże Ciało



Copyright 2003-2024 © Kongregacja Oratorium Św. Filipa Neri i parafia pw. NMP Matki Kościoła w Poznaniu
stat4u
Kalendarz
Czytania
Kongregacja Oratorium Św. Filipa Neri - Poznań